Bilgi Okuryazarlığı

Bilgi okuryazarlığı; bilgiye ulaşmak, bilgiyi tanımlamak, düzenlemek ve analiz etmek, araştırmayı etkin biçimde tamamlamak için gereken beceriler kümesidir ve yüksek öğretimin yaygın bir bölümüdür. Bu aslında yaşam boyu edinilmesi gereken temel bir niteliktir.

Kütüphane yoluyla erişilebilen hizmetlerin farkında olunması, mevcut kaynakların, bilginin nasıl düzenlendiğinin anlaşılması ve bu sayede onu bulmanın en iyi yolunun öğrenilmesi anlamına gelir.

Çalıştaylar, seminerler, online eğitimlere katılım ve Kütüphanecilerle birebir görüşmeler aracılığıyla,

  1. Bilgi ihtiyaçlarınızı tanımlayın ve potansiyel bilgi kaynaklarını tanıyın.
  2. İlgili bilgileri almak ve etkili bir arama stratejisi oluşturmak için en uygun araçları seçin.
  3. Bilgi ve kaynakların ihtiyaçlarınıza uygunluğunu; doğruluk, otorite, güvenilirlik, güncellik, geçerlilik, bakış açısı veya tarafsızlık durumlarına göre inceleyebilmek ve karşılaştırma yapabilmek.
  4. Bilgiyi etik kurallara uyarak elde etmek, saklamak, kullanmak ve yaymak için sansür, telif hakkı, fikri mülkiyet, intihal, mahremiyet ve güvenlik ile ilgili hususları anlayın.
  5. Araştırma alanınızda kendinize güvenerek, yeteneklerinizi kişisel ve mesleki gelişiminizde uzun vadede uygulamayı öğrenin.

Kütüphane eğitimlerinden bazıları:

Araştırmaya Giriş:

Kütüphane koleksiyonunu, kaynaklarını, araçlarını, hizmetlerini, arama stratejisini öğrenin.

  • Öğrenme çıktıları: Katılımcılar bilgi ihtiyaçlarını belirleyebilecek, başarılı bir arama stratejisi oluşturabilecek ve gerekli kaynakları bulabilecekler.
  • Kimler katılmalı: Kütüphane kaynaklarına aşina olmayan lisans öğrencileri katılabilir.
  • Gereksinimler: Daha pratik bir eğitim için bilgisayarınızı getirin.
  • Süre: Yaklaşık 60 dakika

Not: Eğitimin içeriği ACWR101 Kütüphane Eğitimi içeriği ile aynıdır, öğrenciler her zaman akademik yazımın çeşitli yönleri hakkında bilgi almak için ACWR101 Konu Rehberi’ne başvurabilir.

İleri Düzey Araştırma:

Eğitim içeriği belirli bir alanda ileri düzey araştırmaya odaklanmıştır.

  • Öğrenme çıktıları: Katılımcılar konu alanlarına ait kaynakları belirleyebilmek için gelişmiş arama stratejisi ile pratik yapacaklar.
  • Kimler katılmalı: Üçüncü veya son sınıf lisans öğrencileri ve/ veya araştırma becerilerini geliştirmek isteyen lisansüstü öğrenciler katılabilir.
  • Gereksinimler: Daha pratik bir eğitim için bilgisayarınızı getirin.
  • Süre: Yaklaşık 60 dakika

Not: Eğitimin içeriği ACWR10X Kütüphane Eğitimi ile kapsam açısından benzerlik göstermektedir. ACWR10X Kütüphane Eğitimi’ne katılmış öğrenciler zaten bu içeriği öğrenmiştir.

Yeni Lisansüstü Öğrencilerine Kütüphane Bilgilendirme Oturumları:

Araştırmanıza Kütüphane kaynakları ile başlayın.

  • Öğrenme çıktıları: Katılımcılar Kütüphane kaynaklarını, araçlarını ve hizmetlerini tanıyacak ve ihtiyaç duydukları materyali bulmak için etkili bir arama stratejisinin nasıl uygulanacağını öğrenecekler.
  • Kimler katılmalı: Kütüphane ile henüz tanışmamış, yeni gelen lisansüstü öğrenciler katılabilir.
  • Gereksinimler: Daha pratik bir eğitim için bilgisayarınızı getirin.
  • Süre: Yaklaşık 80 dakika  

30 Dakikada Google Akademik Arama İpuçları:

Google Akademik’te arama yapmanın ve arama sonuçlarını bir referans yönetim aracına aktarmanın (Örnek; EndNote) ipuçlarını öğrenin.

  • Öğrenme çıktıları: Katılımcılar çalışmalarını geliştirmek için Google Akademik ve onun sunduğu çeşitli araçlara aşina olacaklar.
  • Kimler katılmalı: Üçüncü veya son sınıf lisans öğrencileri ve/ veya araştırma becerilerini geliştirmek isteyen lisansüstü öğrenciler katılabilir.
  • Gereksinimler: Daha pratik bir eğitim için bilgisayarınızı getirin.
  • Süre: Yaklaşık 30 dakika

Atıf Sayısı, h-indeks, popüler konular:

Bu eğitim, sosyal bilimler veya fen bilimleri alanlarındaki bir kaynağın performasını ölçmede kullanılan metrikler ve araçlar üzerinde yoğunlaşır. En sık kullanılan metrikler nelerdir (Etki faktörü, h-indeks vb.)? Google Scholar, Web of Science, Scopus ve SciVal modülleri ve özellikleri. Bugünlerde en popüler araştırma konuları neler?

  • Öğrenme çıktıları: Katılımcılar çalışmalarını geliştirmek için Google Scholar, Web of Science, Scopus ve Scival’ın sunduğu çeşitli metriklere aşina olacaklardır.
  • Kimler katılmalı: Bibliyometri konusu hakkında ve alanlarındaki popüler konuları bulmada bilgi sahibi olmak isteyen araştırmacılar ve lisansüstü öğrenciler katılabilir.
  • Gereksinimler: Daha pratik bir eğitim için bilgisayarınızı getirin.
  • Süre: Yaklaşık 80 dakika

Araştırmacı Profilleri – Diğer araştırmacılar arasında görünür olun:

İsim belirsizliği araştırmacıların görünürlüğünü azaltabilir. ORCID ve Publons, bu durumdan kaçınmak kullanılan yardımcı araçların en önde gelenlerindendir.

  • Öğrenme çıktıları: Katılımcılar Araştırmacı Kimliklerini oluşturacak ve kişisel verilerini ve araştırma çıktılarını yönetmeyi, senkronize etmeyi ve paylaşmayı öğreneceklerdir.
  • Kimler katılmalı: Web üzerindeki araştırmacı kimliğini geliştirmek isteyen lisansüstü öğrencileri ile erken dönem araştırmacılar katılabilir.
  • Gereksinimler: Daha pratik bir eğitim için bilgisayarınızı getirin.
  • Süre: Yaklaşık 60 dakika

Makale Yayınlarken Açık Erişim Dergilerin Seçimi:

Yayın sürecinde Açık Erişim (OA) dergilere karar verirken Kütüphane’den faydalanın. Bir derginin etki faktörü, makale etki puanı ve daha fazlasını nerede arayacağınızı keşfedin.

  • Öğrenme çıktıları: Katılımcılar Açık Erişim (OA) yayınlarına aşina olacak ve çeşitli yayınlar arasında ihtiyaçları ve araştırmaları için en iyi olanları nasıl seçeceklerini öğreneceklerdir.
  • Kimler katılmalı: Lisansüstü öğrenciler ile erken dönem araştırmacılar katılabilir.
  • Gereksinimler: Daha pratik bir eğitim için bilgisayarınızı getirin.
  • Süre: Yaklaşık 45 dakika

Kaynaklarınızı etkin bir şekilde düzenleyin ve Referans Yönetim Araçları (Örnek; Mendeley, Endnote, vb.) ile kaynakçanızı (bibliyografya) oluşturun:

  • Öğrenme çıktıları: Katılımcılar, PDF ve diğer çalışma dosyalarını yönetmeyi, alıntı oluşturmayı ve başkalarıyla online işbirliği geliştirme seçeneklerini öğreneceklerdir.
  • Kimler katılmalı: Kendi ihtiyacına en uygun referans yönetim aracını bulmak isteyen lisans ve lisansüstü öğrenciler katılabilir.
  • Gereksinimler: Daha pratik bir eğitim için bilgisayarınızı getirin.
  • Süre: Yaklaşık 60 dakika
  • Not: Kütüphane’deki mevcut referans yönetimi araçları hakkında daha fazla bilgi için, Referans Yönetimi Araçları menüsüne bakın.

Qualtrics ile anket oluşturma:

Qualtrics, karmaşık araştırmaları basitleştiren ve müşteri, ürün, marka, çalışan deneyimlerini tek bir yerde toplamaya yarayan bir anket oluşturma aracıdır.

  • Öğrenme çıktıları: Katılımcılar memnuniyet anketleri yapmayı ve dağıtmayı; anket verilerini analiz etmeyi ve raporlamayı öğreneceklerdir.
  • Kimler katılmalı: Anket ve veri analizi gerektiren araştırmalar yapan lisans ve / veya lisansüstü öğrenciler katılabilir.
  • Gereksinimler: Daha pratik bir eğitim için bilgisayarınızı getirin.
  • Süre: Yaklaşık 80 dakika

Araştırma etkinizi ölçün: Bibliyometrik veri kaynakları/ araçları:

Kitap, dergi, makale ve diğer yayınları analiz etmek için istatistiksel yöntemler ve belirli bir araştırma alanındaki yazarın etkisinin veya etkisinin ölçülmesi.

  • Öğrenme çıktıları: Katılımcılar, araştırma etkilerini, Kütüphane web sitesi üzerinden uygun bibliyometrik veri kaynaklarını (Web of science/ Publons, Scopus, SciVal, CiteScore, Google Akademik metrikleri gibi) kullanarak, ölçmeyi ve görselleştirmeyi öğrenecekler.
  • Kimler katılmalı: Lisansütü öğrenciler, araştırmacılar ve öğretim üyeleri
  • Gereksinimler: Daha pratik bir eğitim için bilgisayarınızı getirin.
  • Süre: Yaklaşık 60 dakika

Araştırmanız hakkında kim konuşuyor? - Altmetrics araçları:

Bu araçlar, geleneksel ve alıntı tabanlı metriklere tamamlayıcı olurlar. Araştırmanızın Facebook, Twitter, Mendeley, Blog ve Wikis gibi sosyal medya hesaplarındaki popülerliğini ve etkisini gösterebilirler.

  • Öğrenme çıktıları: Katılımcılar, çalışmalarını kimlerin kullandığını keşfetmek için Scopus Plum-X, Altmetric and Dimensions gibi altmetrics araçlarını öğreneceklerdir.
  • Kimler katılmalı: Lisansüstü öğrenciler, araştırmacılar ve öğretim üyeleri
  • Gereksinimler: Daha pratik bir eğitim için bilgisayarınızı getirin.
  • Süre: Yaklaşık 60 dakika

Sağlık Bilimleri Kütüphanesi Öğrenci Oryantasyonları

  • Öğrenme çıktıları: Katılımcılar, bu eğitim sonunda kütüphane internet sitesinin kullanımı, kütüphane hesaplarının yönetimi, kampüs dışında elektronik kaynaklara erişim, Sağlık Bilimleri Kütüphanesi’ndeki bilgisayarların, yazıcı, tarayıcı ve fotokopi makinası gibi araçların kullanımı hakkında bilgi sahibi olacaklardır.
  • Kimler katılmalı: Sağlık Bilimleri Kampüsü’ne yeni gelen öğrenciler (Tıp Fakültesi 4. Sınıf öğrencileri, Hemşirelik Fakültesi 2. Sınıf öğrencileri)
  • Gereksinimler: İsteğe bağlı olarak dizüstü bilgisayar getirilebilir.
  • Süre: Yaklaşık 45 dakika

Kanıta Dayalı Kaynaklara Erişim: Kanıta Dayalı Tıp ve Hemşirelik kaynaklarının kullanımı

  • Öğrenme Çıktıları: Katılımcılar, kanıta dayalı kaynaklar hakkında bilgi sahibi olacak ve bu uygulamaların kullanımı ile ilgili pratik yapacaklardır. Sonunda kanıta dayalı kaynakları kullanabiliyor ve ihtiyaç duyduklarında bu platformlara erişebiliyor olacaklardır.
  • Kimler katılmalı: Tıp Fakültesi 4. Sınıf öğrencileri, Hemşirelik Fakültesi 2. Sınıf öğrencileri ve /veya kanıta dayalı kaynaklar ile ilgili daha detaylı bilgi sahibi olmak isteyen lisansüstü öğrenciler katılabilir.
  • Gereksinimler : İsteğe bağlı olarak dizüstü bilgisayar getirilebilir.
  • Süre: Yaklaşık 60’

Hemşirelik Bilgi Okuryazarlığı

  • Öğrenme Çıktıları: Katılımcılar, araştırma sürecinin tüm aşamalarında araştırma literatürünü ve kanıt olabilecek diğer kaynakları nerede arayacağını bilir. Bigi erişim sistemlerinin kapsamını, içeriğini ve düzenini araştırır. Bir bilgi erişim sisteminden gereksinim duyulan bilgiye erişmek için etkin ve yetkin yaklaşımları seçer. Sonunda, birincil/ikincil nicel/nitel veriyi nasıl elde edebileceğinin pratiğini yapmış olur. Aynı zamanda araştırması sırasında kullanacağı bilginin nasıl organize edeceğini bilir.
  • Kimler katılmalı: Hemşirelik alanında eğitim alan lisansüstü öğrenciler
  • Gereksinimler: Daha pratik bir eğitim için bilgisayarınızı getirin.
  • Süre: yaklaşık 90 dakika

The Semahat Arsel Nursing Education and Research Center (SANERC) Hemşirelik Kursları Kütüphane Eğitimi

  • Öğrenme çıktıları: Katılımcılar, literatür tarama, ücretsiz Hemşirelik bilgi kaynaklarına erişim, Hemşirelik Bilgi Okuryazarlığı becerilerini geliştirecek. Sonunda bu becerilerini çalıştıkları kurumlarda kullanabiliyor olacaklardır.
  • Kimler katılmalı: SANERC kursiyerleri
  • Gereksinimler: İsteğe bağlı olarak dizüstü bilgisayar getirilebilir.
  • Süre: Yaklaşık 90 dakika

Klinik Bilgi Kaynakları

  • Öğrenme çıktıları: Katılımcılar, klinikte kullanabilecekleri bilgi kaynakları ile pratik yapacaklardır. Sonunda klinik bilgi kaynakları hakkında bilgi sahibi olup, bu kaynakları kullanabileceklerdir.
  • Kimler katılmalı: Tıp Fakültesi 4. Sınıf öğrencileri, Hemşirelik Fakültesi 2. Sınıf öğrencileri
  • Gereksinimler: İsteğe bağlı olarak dizüstü bilgisayar getirilebilir.
  • Süre: Yaklaşık 45 dakika

iThenticate: İntihal, İhlal, Benzerlik:

iThenticate, araştırmacılar tarafından yazılan araştırma çıktılarının özgünlük analizi raporlarını oluşturmak için tasarlanmış bir intihal tespit yazılımıdır. Üniversitemiz öğretim üyeleri, personel ve öğrencileri çalışmalarında kullandıkları yayınların uygun bir şekilde alıntıladığını kontrol edebilmeleri için Koç Üniversitesi iThenticate’i kampüs çapında kullanıma sunmuştur.  iThenticate ayrıca tez ve tez yazımı, akademik ve profesyonel dergilerde yayınlamak için makale hazırlama ve araştırma fon desteği için öneriler sunma amacıyla kullanılmak üzere tasarlanmıştır.

  • Öğrenme çıktıları: Seminer sonunda katılımcılar iThenticate’e nasıl belge, makale ve diğer akademik çıktıları yüklemeyi ve milyarlarca web sayfası ve önde gelen 110 milyon akademik derginin içerisinde nasıl karşılaştırma raporu oluşturacaklarını öğreneceklerdir.
  • Kimler Katılabilir: Öğretim üyeleri, Araştırmacılar ve Lisansüstü öğrenciler
  • Gereksinimler: Uygulama yapmak için laptopunuzu yanınızda getiriniz. Bir iThenticate hesabınız yoksa hesap oluşrurmak için KU epostanızdan iThenticate admin kişiye turnitin@ku.edu.tr eposta adresinden bir hesap isteği gönderiniz.
  • Süre: Yaklaşık 60 dakika

Turnitin ile intihali önleyin:

Turnitin, araştırma çıktılarını kullanmak ve uygun bir şekilde alıntı yapmak için en iyi uygulamaları teşvik eden, öğrenci ve öğretim üyeleri tarafından kullanılan özgünlük kontrolü ve intihal önleme yazılımıdır. Koç Üniversitesi sınırsız sayıda ödev yükleme özelliğiyle kampüs çapında Turnitin kullanım lisansına sahiptir. Turnitin ayrıca Blackboard üzerinden de kullanılabilmektedir.

  • Öğrenme çıktıları: Katılımcılar, web tabanlı servisin nasıl kullanıldığını, ödev gönderme ve elektronik olarak izleme ve yönetme sürecini deneyimleyerek öğrencilere daha hızlı geri bildirim sağlamayı öğreneceklerdir.
  • Kimler Katılabilir: Öğretim Üyeleri & Enstitü İdari Personeli
  • Gereksinimler: Uygulama yapmak için laptopunuzu yanınızda getiriniz. Bir Turnitin hesabınız yoksa hesap oluşrurmak için KU epostanızdan Turnitin admin kişiye turnitin@ku.edu.tr eposta adresinden bir hesap isteği gönderiniz.
  • Süre: Yaklaşık 60 dakika

Literatür Taraması Eğitimleri (disipline özel)

  • Öğrenme çıktıları: Bu literatür inceleme eğitiminde, araştırmanız için gerekli kütüphane hizmetlerine ve kaynaklarına aşina olacak, tam metin akademik ve hakemli dergi makalelerine/ e-kitaplara/ tezlere, alanlarınızdaki arama terimlerinizle en ilgili sonuçlara erişme ile veri tabanı arama ve otomatik bibliyografya oluşturma konularını öğreneceksiniz.
  • Kimler Katılmalı: Üçüncü veya son sınıf lisans öğrencileri ve/ veya araştırma becerilerini geliştirmek isteyen lisansüstü öğrenciler katılabilir.
  • Gereksinimler: Daha pratik bir eğitim için bilgisayarınızı getirin.
  • Süre: Yaklaşık 60 dakika

Yükselen trendler ve araştırma performansı: Scival

  • Öğrenme çıktıları: SciVal, dünya çapında 10.000 araştırma kurumunun ve 220 ulusun araştırma performansını (nicelik, kalite ve etki) analiz etmek için çevrimiçi bir araçtır. Bu eğitimde SciVal’in araştırma performansınızı görselleştirmenize, meslektaşlarınıza göre kıyaslamanıza, stratejik ortaklıklar geliştirmenize, yeni ortaya çıkan araştırma eğilimlerini belirleyip analiz etmenize ve benzersiz şekilde uyarlanmış raporlar oluşturmanıza nasıl izin verdiğini öğreneceksiniz. SciVal ayrıca, güvenilir kanıta dayalı stratejiler oluşturmak, yürütmek ve değerlendirmek için kurumunuzun araştırma performansını çeşitli bakış açılarından değerlendirmenize yardımcı olur.
  • Kimler Katılmalı: Lisansüstü öğrenciler, araştırmacılar ve öğretim üyeleri
  • Gereksinimler: Daha pratik bir eğitim için bilgisayarınızı getirin.
  • Süre: Yaklaşık 60 dakika

Kütüphane Araştırma Verileri Yönetimi Webinar Serisi

  • Öğrenme çıktıları: Araştırma Veri Yönetimi (RDM) webinar serisi, KU araştırmacılarına, doktora öğrencilerine, araştırma yöneticilerine ve öğretim üyelerine RDM kavramını, fon sağlayıcı gereksinimlerini, araçlarını ve Koç Üniversitesi Araştırma Veri Deposu’ndan (KU-RDR) nasıl yararlanılacağını tanıtmayı amaçlamaktadır.
  • Kimler Katılmalı: Lisansüstü öğrenciler, araştırmacılar ve öğretim üyeleri
  • Gereksinimler: Daha pratik bir eğitim için bilgisayarınızı getirin.
  • Süre: 4 hafta, her biri yaklaşık 60 dakika

“Kaynaklar Dile Gelirse”: Suna Kıraç Kütüphanesi Birincil Kaynaklar Çalıştayı

Mektuplar, günlükler, fotoğraflar konuşur mu? Doğru soruyu sorarsanız neden olmasın? Koç Üniversitesi Suna Kıraç Kütüphanesi tarafından hazırlanan “Kaynaklar Dile Gelirse” çalıştayında, kütüphane koleksiyonunda bulunan mektup, resim, fotoğraf, kitap ve daha pek çok birincil kaynakla tanışmak, birincil kaynakları tarihsel bağlama nasıl yerleştireceğinizi öğrenmek, bir konuyu araştırmak ve anlamak için birincil kaynakların sizin için ne anlama geldiğini keşfetmek ve zamanda yolculuğa çıkmak için bize katılın.

  • Öğrenme çıktıları: Bu oturum, lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencilerine birincil kaynakları tanıtmayı, akademide birincil kaynakların nasıl kullanıldığını açıklamayı, özgün araştırmalarda atıfların bilimsel önemini vurgulamayı, birincil ve ikincil kaynaklar arasındaki farkları açıklamayı, birincil kaynakları değerlendirmeyi ve sorgulamayı amaçlamaktadır. Birincil kaynakların öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerini geliştirmelerine yardımcı olmaktadır.
  • Kimler Katılmalı: Lisans / Lisansüstü öğrenciler
  • Gereksinimler: Öğrencilerin kendi bilgisayarlarını getirmeleri önemle rica olunur.
  • Süre: 50 dakika Sunum / 10 dakika Ara / 50 dakika pratik çalışması

Unutmayın!

Planlanmış Bilgi Okuryazarlığı eğitimleri için, Eğitim ve Seminerler Takvimi

Library Trackit üzerinden “Request a Library Training” seçeneği ile eğitim talebinde bulunabilirsiniz.